Paarden doen iets met ons, met ons hoofd en zeker met ons hart.
Is het ook daarom dat er bij het werken met paarden zoveel gevoelsmomenten voorbij komen, kleine en grote geluksmomentjes maar soms ook groot of klein verdriet?
Om echt het vertrouwen van je paard te winnen moeten wat je zegt, denkt, voelt en doet allemaal met elkaar overeen komen. Misschien is de noodzaak van het laten vallen van alle maskers ook de reden dat er in een training vaak bijzondere gesprekken met eigenaren ontstaan. Soms heel direct, soms tussen de regels door praten we over verwachtingen, angsten en dromen.
Dat is niet zo zwaar als het klinkt, gelukkig wordt er tijdens mijn trainingen vooral ook veel gelachen, maar soms zijn er ook tranen of soms raakt een verhaal van een paard mij extra diep. Dat laatste heeft natuurlijk alles te maken met mijn eigen ervaringen, angsten en dromen 🙂 Tijdens een training is niet altijd het moment om daar iets over te zeggen, maar via deze weg wil ik toch een stukje van mijn verhaal met jullie delen.
Zolang ik me kan herinneren ben ik me maar al te bewust geweest van wat paarden met ons doen, ik weet niet beter dan dat ik altijd bezig was met alles wat met paarden en pony’s te maken had. Volgens mijn moeder gaat het zelfs nog verder terug, want ik begon te springen en roepen in het stoeltje voor op de fiets als we bij het weiland vlak bij ons huis met het ‘koepaard’ (een bonte pony) kwamen en sinds ik kan lopen weet mijn moeder; ben ik uit het zicht? Vind het dichtstbijzijnde paard en je vindt mij.
Tijdens mijn school jaren hadden we niet de mogelijkheden voor een eigen pony, dus zocht ik alle andere mogelijkheden; ik reed op pony’s van vriendinnetjes, ik poetste en zadelde alle manege pony’s en kreeg dan af en toe een extra les, stapte paarden uit en reed uiteindelijk pony’s voor andere mensen. Vanaf mijn 11de kwam ik bij een familie bij ons in de buurt voor een verzorgpony; Inka en toen ik wat ouder werd was er altijd een van hun merries voor mij beschikbaar om te rijden. Ondertussen leerde ik bij hen wat het in houdt om je paarden aan huis te hebben, van ’s nachts waken voor de geboorte van een van de veulens tot het laatste pijnlijke moment dat Inka niet meer in de benen kon komen.
Ondertussen was mijn grote droom om professioneel amazone te worden, ik droomde van het opleiden van jonge paarden tot de perfecte proeven en parcoursen op internationale wedstrijden. Ondanks dat de boodschap altijd was dat dit zowel onverstandig als onhaalbaar zou zijn, ben ik dat gevoel nooit helemaal kwijt geraakt, ik had alleen geen idee hoe je zoiets voor elkaar krijgt…..
Dus werd het na het VWO een ‘gewone’ studie. Uiteindelijk besloot ik de week voor mijn examens dat het fysische geografie moest worden, omdat ik dan ‘later’ meer tijd over zou houden voor eigen paarden dan wanneer ik diergeneeskunde zou proberen. Ik heb genoten van mijn studententijd en ben ook elke week terug naar Limburg gegaan om de paarden te blijven zien. Ook tijdens mijn stage in Nieuw-Zeeland was het onvermijdelijk; binnen 3 dagen had ik alweer een paard 🙂
Na mijn afstuderen kreeg ik de optie om een promotie onderzoek te gaan doen aan de Universiteit Twente. Natuurlijk, het onderzoek leek me heel interessant, maar bijkomend voordeel; student-af, een baan en wonen in Twente….. dat biedt mogelijkheden.
Samen met Freek verhuisde ik naar het buitengebied van Twente en al snel was daar ook een paard voor me om te rijden (en na een tijd nam ik Egel ook over van zijn eigenaar). Al snel liep ik via de vrienden waar Egel stond tegen paard #2 aan; een onbeleerde merrie waar ik op slag verliefd op was. Een tweede paard was natuurlijk heel onhandig en onverstandig met een promotieonderzoek en alle drukte, maar binnen 3 dagen na de tip had ik Zaza gekocht. Via een keuring op de kliniek, zou ze naar ons toe komen.
Op dat moment dacht ik dat het een kwestie zou zijn van paard inladen, naar de kliniek voor de formaliteiten en door naar huis. Maar dat 1ste deel bleek niet zo vanzelfsprekend te zijn. Zowel de verkoopster als ik stonden erop om dan maar de tijd te nemen en dan moest het toch lukken…… alles hebben we geprobeerd, lopen alsof het normaal was, lokken met voer, trailer insluiten, een grotere trailer, pauze geven en nog eens…..met geen mogelijkheid was Zaza te overtuigen de trailer in te gaan….. tja, en dan?
Eind van de dag, paard moest daar weg en de verkoper besloot met een paar extra sterke armen toch dat ze er hoe dan ook in moest. En wat doe je dan? Het is (nog) niet mijn paard en toegegeven; we wisten het na een hele dag allemaal ook niet meer…..
Inmiddels zeg ik het zo vaak tijdens trailertrainingen; iedereen kan een paard wel een keer in een trailer krijgen…. maar dan? Als ie er al niks aan over houdt, wat is er dan de volgende keer nodig? Hoe leert het paard ooit dat het ook zonder dwang kan?
Zaza’s blik toen ze na een lange dag alsnog gedwongen werd om datgene te doen waar ze zich zo lang tegen verzet had, ben ik naar 10 jaar nog niet vergeten.
Ze is veilig over gekomen, maar ik had een diep gevoel dat ik op de eerste dag dat ze van mij zou worden, gefaald had om het voor haar goed te doen. Daar sta je dan thuis met een bang onzeker paard, dat geen idee heeft wat haar is overkomen. Mijn eerste zelf gekochte paard en dat moment heb ik me voorgenomen vanaf dan altijd de juiste beslissing voor haar te nemen.
Met Zaza zijn we helemaal vooraan begonnen, van voetjes leren geven tot een fijn paard te worden om te rijden. Als alles zo goed gaat, en we gaan met geduld eens met de trailer oefenen, moet dat toch ook vast goed komen dacht ik zo.
Ik heb trainingsmethodes opgezocht, filmpjes gekeken, trainers bezocht en thuis voetje voor voetje met haar geoefend. Ik wilde haar echt niet uit handen geven of weg brengen. Uiteindelijk liep ze de trailer netjes in en hebben we zelfs een keer een rondje gereden. Maar ze bleef bang voor het moment dat de stang er achter kwam en de trailer dicht ging. Tot de dag dat ik met haar in de trailer stond, Freek de stang er achter deed en ze zich bewust door haar benen liet zakken om onder de stang door naar buiten te schieten…… het was mij ook wel duidelijk; dit kan zo echt niet. Veel te gevaarlijk voor haar voor ons.
En dan? Ik had al meerdere trainers gesproken en aan het werk gezien met andere paarden, sommigen vertrouwde ik haar echt niet toe en voor anderen moest ze eerst naar de andere kant van Nederland gebracht worden om daar te trainen……. Als we haar al geladen krijgen, wat als ze onderweg in paniek raakt?
Na lang zoeken besloot ik dat ik het Petra Vlasblom van 2Moons toevertrouwde om met Zaza aan de slag te gaan en gelukkig besloot Petra dat ze elke keer weer van Rotterdam naar Enschede wilde komen om te trainen.
Uiteindelijk zijn het zo’n 7 trainingsdagen/weekenden, verdeeld over 1,5 jaar geweest dat we samen met Zaza gewerkt hebben….. en Zaza heeft alles laten zien; ze is bang en boos geweest, maar vooral ook heel stoer en meewerkend. In dit hele traject leerde niet alleen Zaza trailer laden, maar leerden we samen nog zo veel meer over het trainen en werken met paarden.
In april 2012 was de dag aan gebroken om de paarden naar ons eigen huis te verhuizen. Samen met Petra reed ik met een ontspannen stoere Zaza in de trailer naar huis.
Petra was in die tijd net begonnen met haar opleiding voor gedragsdeskundigen voor paarden en onderweg met Zaza vroeg ik voorzichtig of ze dacht dat ik daar geschikt voor zou zijn.
Na een dikke vette ja! Heb ik ter plekke de beslissing gemaakt; die zomer zou ik mijn promotieonderzoek aan de universiteit afronden en dan zou ik deze opleiding gaan volgen. Nog geen idee waar het toe zal leiden, maar ik ga er voor.
De opleiding bij Petra was een reis op zich en heeft me naast alle mooie vriendschappen en samenwerkingen ook de kennis en kunde opgeleverd om nu van het trainen van paarden succesvol m’n werk te hebben kunnen maken.
Terugdenkend aan Zaza die over al haar grenzen heen toch die trailer in moest is voor mij heel duidelijk de rode draad in mijn werk met paarden ontstaan. Het doel heiligt niet alle middelen. Als het zo tegen je eigen gevoel en dat van het paard in gaat, moet er een andere manier zijn. En ook al weet je nog niet wat dat dan is, blijf zoeken tot je die gevonden hebt.
Hieruit is de zin ontstaan die ik altijd opschrijf al me gevraagd wordt iets over mijn werk te vertellen: ‘ik zorg er niet alleen voor dat het doel bereikt wordt, maar ook dat de weg er naartoe waardevol is voor paard en eigenaar’.
Soms is een vraagstuk makkelijk op te lossen, soms kost het meer moeite of is het nodig dat we ons nog weer verder verbeteren en ontwikkelen om de oplossing te vinden.
Inmiddels zijn we ruim 6 jaar verder na die dag dat we Zaza in alle rust verhuisde. In 2016 heb ik mijn baan als docent aan de universiteit teruggeschroefd naar een klein aantal uren per week omdat mijn eigen werk in het trainen van paarden steeds groter en meer is geworden.
Als meisje stond ik altijd in de keuken bij mijn verzorgpaarden familie en keek dan over de weilanden uit en dacht; dat wil ik later ook; vanuit mijn keuken de paarden zien lopen.
En nu schrijf ik mijn verhaal hier thuis, met uitzicht op de weilanden waar de paarden lopen; nog steeds zijn Zaza en Egel bij ons, eerst met kleine Lisa, nu met shetlander Treintje.
En dat is niet het enige, elke week is mijn week is gevuld met werken met paarden op een manier die het paard en eigenaar echt verder helpt. Om de paarden en eigenaren te zien groeien in zelfvertrouwen en nieuwe dingen te leren geeft oneindig veel voldoening. Misschien juist wel omdat ik zelf weet hoe het is om op dat punt te staan dat ik wist wat ik niet wilde, maar niet wist hoe we er dan wel uit moesten komen. En toch is het met de juiste hulp gelukt 🙂
Mijn meisjesdroom is uitgekomen en toch heb ik het gevoel pas aan het begin te staan van nog zoveel meer mooie ontwikkelingen die nog komen gaan, hoe geweldig is dat?!
En mijn droom om professioneel amazone te worden?
Eigenlijk heb ik in mijn werk met gedragsproblemen gevonden wat ik zocht (wist ik als 14-jarige dat dit bestond?!) en Jolanthe op de Olympische Spelen zal niet meer gebeuren…….. en toch……… dat kleine meisje in mij dat haar hakken uitdrukken oefende op de fiets en in elke verkeersdrempel een hindernis zag, droomt er toch nog steeds van om in perfect harmonie over de AC-lijn te komen…… wie weet, ik ben nog jong 😉
Wordt vervolgd 🙂
Volg mij op op fb of insta als je benieuwd bent naar het vervolg van dit verhaal
En heb je zelf vragen? Over trailertrainingen? Lessen? Algemene gedragstrainingen of iets anders? Neem dan (vrijblijvend) contact op, ik hoor graag van je!
(Jolanthe Schretlen, 2016)
